Espargoulo
Parietaria judaica
Urticaceae
Àutri noum : Esparagoulo, Chamberousset, Cambo-rous, Cambo-rousseto, Erbo-de-paret.
Nom en français : Pariétaire.
Descripcioun :L'espargoulo, planto proun couneigudo, vèn bèn dins li muraio de touto meno e lis escoumbre. Se recounèis à sa cambo rousseto. Coumpara emé P. officinalis.
Usanço :L'espargoulo es un grand remèdi pèr l'enfantuegno : la tisano de la planto se bouto dins lou bebeiroun pèr espurga la ninèio e lucha contro la cagagno. S'emplego peréu contro li proublèmo de ren (graviho o "mal de la pèiro" in J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 60), enflamacioun...) : 150 g de fueio fresco, 1 l d'aigo e un zèst de limoun, faire bouli e béure uno tasseto 3 cop pèr jour. A Brignolo se fasié uno bevendo amé de regalisso : "lou béure dei segaire", (G. Rambert in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.).
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Parietaria
Famiho : Urticaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,5 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à nouvèmbre
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Paret
- Baus
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterano-Atlantico
Ref. sc. : Parietaria judaica L., 1756
(= Parietaria diffusa Mert. & W.D.J.Koch, 1823 )
Sourbeireto
Agrimonia eupatoria
Rosaceae
Àutri noum : Agrimouano, Agrimeno, Agrimòni, Erbo-de-vèire, Erbo-venerello.
Noms en français : Aigremoine eupatoire, Agrimoine.
Descripcioun :La sourbeireto se recounèis eisa emé sa longo espigo de flour jauno e si fru croucu que se prenon dins la lano di bèsti. Trachis dins li relarg un pau umide.
Usanço :Sougno lou mau de garganto, lou raumas, la brounchito e li blessaduro. D'un biais generau es un bon vulneràri e sougno tambèn li moureno, la cagagno e ajudo à pissa : "Pèr pissa se prenié de tisano de sourbeireto, aquelo planto que fai de pichoun pegot [...] Se metié la planto entiero aqui, la tijo amé li flous. " D. Camatte, Senés, (J.-L. Domenge in EbV, op.cit.). E peréu pèr la tèsto : "Ai mau de tèsto, vau me faire uno infusioun d'agrimouano" (P. Lieutaghi, op.cit. p. 64).
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 150 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Agrimonia
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 6 à 10 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Prado umido
- Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Agrimonia eupatoria L., 1753